Новости
ХААТЫЛЫМАҔА САХА БОРУОДАТА СҮӨҺҮГЭ БОЛҔОМТО КҮҮҺҮРЭР
8 ноября 2019

Иккис Тыыллыма нэһилиэгин тумус туттар хаһаайыстыбанньыга Александра Игнатьева буолар. Билигин кини аны саха боруодата сүөһүнү иитиигэ ылсан үлэлээн эрэрэ улуус тыа хаһаайыстыбатын олоҕор биир кэрэхсэбиллээх чахчы диэн бэлиэтиэххэ сөп.

Александра Игнатьева бэйэтин бырайыага 8 мөлүйүөн солкуобайга турар эбит. Дьиэ кэргэн хаһаайыстыбаҕа көрүллэр, быйыл ылбыт  гранын суумата 5 мөлүйүөн буолар. Ол үбүнэн саха боруодата сүөһүнү тэнитэргэ тэриллибит «Сахаагроплем» судаарыстыбаннай бүддьүөт тэрилтэтиттэн 20 ыччат сүөһүнү атыылаһан Хаатылымаҕа аҕалтарбыта ыйын туола илик этэ. Уон иккитэ тыһаҕастар уонна аҕыһа ньирэйдэр.

Сүөһүлэри таһынан, «Беларус» тыраахтары, оту пресстиир тэрили уонна таһаҕас тиэйэр «УАЗ» массыынаны ылыммыт. Бырайыагар гараас туттуута эмиэ баарын олоххо киллэрбитин туһааннаах управление салайааччыта Иннокентий Семенов алтынньы 31 күнүгэр таарыйан билистэ. Аны, сэндвич-панель хотон туттар былааннаах сылдьар. Хотонун тутуутугар 2,5 мөлүйүөн туттуллара сабаҕаланар. Билигин баар хотонноругар 50-ча сүөһү батар.

‒ Түөрт саха тиҥэһэм төрөөбүттэрэ, ‒ диир Александра Семеновна. ‒ Үүттэрэ хойуу да хойуу. Сайын 10-тан тахсалыы лиитэрэни биэрэллэр этэ.  

Хаатылымаҕа саха боруодата сүөһүнү интэриэһиргээн, булкаас хааннаах да буоллун, иитэр буолбуттара хас да сыл буолбута биллэр. Түөрт сыллааҕыта манна икки оҕуһу тыа хаһаайыстыбатын управлениетын сүрүннээһининэн саха боруодата хаанын төнүннэрэр сыаллаах-соруктаах аҕалтаран тураллар. Александра Игнатьева ити хамсааһыҥҥа эмиэ көхтөөхтүк кыттыһан, Өймөкөөн улууһуттан саха боруодата хааннаах сүөһүлэри атыыласпыта.

Хаһаайыстыбатыгар билигин икки үлэһиттээх: иккис сылын үлэлиир эдэр Алексей Николаев уонна быйыл кэлбит Владислав Кривошапкин. Үлэтигэр тирэх киһитэ, биллэн турар, кэргэнэ Михаил Николаевич. Ыалдьыттыырбытыгар, идэһэ үгэнэ буолан турара. Далга бэйэтин булкаас хааннаах саха сүөһүлэрэ уонна «Сахаагроплем»-тэн ылбыт ыраас хааннаахтара тэпсэҥнии сылдьаллара. Үлэһиттэр туспа дьиэҕэ олороллор. Бары онно астанан остуол тула олорон аһыыр бэрээдэктэрин Александра олохтообут.

Быйыл сайын 70-ка туонна оту оттообут. Ходуһаларын иэннэрэ холбоон 40-ча гаалаахтар. Үүтүн арыылаан Павловскайдааҕы үүт собуотугар туттарар. Онтуката барыта 40-тан тахса туонна буолбут. Баар от охсоругар эбии, сири көннөрөргө диэн, Польша оҥоһуута «Виракс» ротор охсору атыыласпыт.

‒ Саха сүөһүтэ олох ураты майгылаах эбит, ‒ диэн таптыы бэлиэтиир Александра Семеновна. ‒ Түргэнник төлөһүйэллэр. Саҥа сиргэ-уокка, усулуобуйаҕа үөрэнимтиэлэр. Мээнэ маҕыраспаттар, олус холкулар. Көрөр-истэр дьону атыҥыраабаттар, билбэт сирдэригэр-уоттарыгар түргэнник үөрэнэллэр. Эмиэ саха сүөһүтүн иитиинэн дьарыгырар хаһаайка Дария Гаврильевалыын бигэргэтэллэринэн, саха сүөһүтүн үүтүн сыата үрдүк буолар. Аһаабыт астарын бэркэ диэн иҥэринэллэр, ол иhин саахтара олус хорчоххой. Ити саха сүөһүтүн оһоҕоһо уһунунан быһаарыллара чуолкай. Унньуктаах уһун үйэлэр тухары хотугу тыйыс килиимэккэ үөрэммит сүөһү оһоҕоһо аһы үчүгэйдик иҥэринэр, элбэх бактыарыйаны үлэлэтэр гына уһаабытын учуонайдар бигэргэтэллэр. Астарыгар бордор, аһары элбэҕи эрэйбэттэр. Нуормалаан биэрдэххэ даҕаны, туруктарын ыһыктыбаттар. Этэ да, үүтэ да амтанынан ураты диэн бэлиэтииллэр хаһаайкалар. Александра Игнатьева Дьокуускайга тоҥмут үүтүн киллэрэн биир маҕаһыыҥҥа киилэтин 45-тии солкуобайга туттара сылдьыбыт. Ол маҕаһыына киилэтин 100-түү солкуобайга атыылаабыт. Дьон саха боруодата сүөһү үүтүн наһаа сөбүлээн атыыласпыттар, ол үүт туһунан сурах куоракка киэҥник тарҕаммыт. Инникитин саха сүөһүтүн этин аныгылыы суулаан-хаалаан атыылыыр сорук Александра Игнатьева иннигэр турар.

Сүөһүлэрин таһынан, Игнатьевтар сылгылаахтар. Сылгыларын базата Хаха учаастагар баар. Бэйэлэрин сылгыларын сэргэ, дьон гиэнин көрөллөр. Көрүүгэ сылдьар биэ ахсаана 200-тэн тахса, оттон бэйэлэрэ 60-ка биэлээхтэр.

Икки оҕустаахтарыттан биирэ идэһэҕэ барара быһаарыллыбыт аттаммыт оҕус, оттон биирэ төрүөх төрдө буолуохтаах. Саха сүөһүлэрэ бастаан кэлэллэригэр ырыган кэлбиттэр эрээри, туруктарын туппуттар.

Кэлэр сылларга Александра Игнатьевалаах иннилэригэр ыраас хааннаах саха боруодата сүөһүлэрин ахсаанын ирдэниллэр 50 ахсааҥҥа диэри тиэрдэн, саха сүөһүтүн иитиигэ тирэх хаһаайыстыба статуһун ылыы соруга турар. Билигин ити статуһу Ходороҕо учаастагар баар Аркадий Дмитриев хаһаайыстыбата ылыахтаах. Оччоҕуна, Александра Игнатьева хаһаайыстыбата улууска итинник иккис хаһаайыстыбанан буолуохтаах.