Новости
Тэтим тургэн, хаачыстыба учугэй
22 апреля 2019

Олохтоох нэhилиэнньэ аҕам саастаах араҥата өр сыллар усталарыгар оройуон киинигэр кинилэр тумсэр дьиэлэрин туруорсубуттарын саҥа салалта кулгаах таhынан ыыппата.

Ол курдук быдан кэмнэргэ быраҕыллан турбут урукку ПМК хонтуоратын реконструкциялаан туhаҕа таhаарарга, ветераннарга уонна музейга биэрэргэ булгуруйбат быhаарыныыны ылта. Учугэй санаа утуөну ыҥырар диэбиттии сити кэмҥэ уот болдьох олохтоох инициативалары өйуур программа саҕаламмыта. Сергей Антонов дьиэ тас эпсиэйин көруөх бэтэрээ өттугэр оҥоро охсубута. Оттон дьиэ ис улэтигэр куонкурус биллэриллибитэ, баҕалаах баhаам этэ диир кыах суоҕа. Арай улэ ыараханнарыттан чаҕыйан турбат предприниматель А.С. Хростовская ылсыhан хорсун санаатын киллэрэн дьиэ иhинээ5и улэлэр сааскыттан саҕалаан умуруйэн эрэллэр. Ситэрэн эттэххэ Алена Сергеевна 7 киhилээх биригээдэтин аймахтарыттан таҥмыта. Ол дьон угyстэрэ тустаах улэлээхтэр, ол быыhыгар-ардыгар кэлэн илиилэрин харалыы сылдьаллар. Мөкутук санаатахха, кинилэр иккис улэлэригэр ыксаан-бохсоон көтумэхтик сыhыаннаhыахтарын сөп курдук. Эт киhи элэйэр, бэл тимир эргэрэр. Сынньаныах оннугар сарсыарда эрдэ, киэhэ хойут  кэлэн көлөhун тоҕуохха диэтэххэ балай да уустук. Субу аҕай бу биригээдэ дьоно албын-көлдьун буолууну туhээн да көрбөт мааны суобастаахтарын улэлии сылдьалларыгар тубэhэн уу харахпынан көрөн итэҕэйдим.

Алена Хростовская кэпсиир: «Предпринимательствонан бэhис сылбын дьарыктанабын. Хабар эйгэм киэҥ соҕус: тутуу, өрөмуөн улэлэрэ, сантехника, сваркалааhын уонна такси. Биллэн турар ардыгар ыарахаттар куөрэйээччилэр, онно бэринэн чугуйар санаам ончу суох. Хата төттөрутун, уустуктары көрyстэххэ киhи уйана-хатана биллэр, сатаабатаххын сатыыгын, кыайбатаххын кыайаҕын. Бу дьиэ улэтигэр контракт туhэрсэрбэр оройуон баhылыга Станислав Цюхцинскай ветераннарга аналлаах хос баар буолуоҕа диэбитэ сурун төhуу буолта. Ким да кырдьыыттан куоппат, биhиги да кырдьар кэммит кэлиэҕэ. Арай онно атын киhи туох  эрэ учугэйи эйиэхэ утары ууннаҕына төhөлөх махтаныахпытый, ол иhин улэлии сылдьабыт. Советскай саҕана эрэ киhиэхэ киhилии сыhыан сириэдийбитэ дииллэрин эн да угустук истэриҥ буолуо. Ону баара, утуөну оҥорор дьон билигин да элбэхтэрин чопчу биллим диир кыахтаахпын. Дьокуускайтан тутуу матырыйаалын аҕалтарарбар Евгений Шафиков, Леонид Гермогенов тута сөбулэспиттэрэ. Олунньу ортотуттан улэбитин саҕалыырбытыгар сылытыыны холбуурга ОдьКХ филиалын директора Егор Кардашевскай, кыл. инженер Евгений Саввин аккастыыр туhунан толкуйдаан да ылбатахтара. РЭС-тэн Станислав Гудзь, Василий Миронов электриканы киллэриини маҥнайгы уочараттаах дьыаланан аахпыттара. Улэбитигэр уөскуур  кучумэҕэйдэри туоратыыга Станислав Шкулев, Майя Шкулева көмөлөрө кырата суох, кинилэргэ эбэн Сутуруохаттан «Север» маҕаhыын хаhаайкатын Елена Старостинаны ааттыыбын. Бу дьиэ квадратурата 250-чэ кв. метр, онон улэбит да ботуччу, гипсокартонунан эркиннэри буруйдубут, шпаклевкалаан баран кырааскалыахпыт. Кыайыы кунугэр малааhын оҥоhуллуохтаах, ветераннар, тэрилтэлэр көhөн киириэхтэрэ». Уөруу көтөллөөх сэhэргэhииттэн штукатурщиктар туора турбатылар, хааhахтан хостуурдуу кэпсээннээх дьон буоллулар. Кинилэр Сыаҥаннаахтан аҕыйах хонукка улэлэриттэн көҥуллэтэн кэлбиттэр. Ол иhин олохтоох балыыhаларын сэбиэдиссэйигэр Светлана Томскаяҕа махтал сылаас тылларын аныыллар. Ус оҕолоох  иллээх дьиэ кэргэн кун кубэй ийэтэ Светлана Петровна Андросова балыыhаҕа повар. Оттон общественнай олоххо көҕунэн чугас эргин тэҥнээҕэ суох киhи нэhилиэк бары тэрээhиннэрин иилиир-саҕалыыр. Олохтоохтор маннык дьоhун киhиэхэ профсоюз  бэрэссэдээтэлин дуоhунаhын суктэрбиттэр, дьахтар комитетын чилиэнинэн талбыттар, оттон кини салайар «Талахтаах» туөлбэтэ нэhилиэккэ биир бастыҥынан биллэр. Тыа киhитин сиэринэн суөhулээхтэр, сылгылаахтар онон тубук элбэх.

Дарья Петровна Томская биэс о5ону кун сирин көрдөрбут эмиэ толору дьоллоох киhи. Кини балыыhаҕа прачкалыыр, маны таhынан дьахтар сэбиэтин тутаах киhитэ, оттон спорт курэхтэhиилэргэ кинитэ суох хайдах да ыытыллыбаттар, бириистээх миэстэлэргэ тиксэрэ аата-ахсаана суох. Туөрт ынахтаахтарыттан уhэ төрөөбуттэр, онон уруҥ илгэ уруйэлии суурэр. Улэни өрө туппут, онтон дуоhуйуу ылар далбар хотуттар бу курдук тыллаах буоллулар: «Кийииппит Алена көмөлөhуөххут дуо диэтин кытта тута уөруунэн сөбулэспиппит. Хайдах буолбут киhи учугэйи, утуөну оҥорортон аккастаныай. Оттон харчы-бугун баар, сарсыныгар суох да буоллаҕына көҥулэ, арай утуө аат уйэлээх. Бу улэлии сылдьан кыайыы бырааhынньыгар тумсубут ветераннар сырдыгынан сыдьаайбыт, уөруунэн туолбут сирэйдэрин-харахтарын өйбутугэр ойуулаан көрөбут. Кинилэр са5ахха саспыт ыарахан сылларга утуйары-аhыыры умнан туран улэлээн-хамсаан бу дьоллооох олоххо олордохпут. Онон биригээдэбит дьонноро Николай Андросов, Петр Андросов, Владимир Андросов, кутуөт Виталий Томскай, Алена Хростовская ааттарыттан кинилэргэ бар5а махталбытын тиэрдэбит, эhигини таптыыбыт, эhиэхэ сугуруйэбит. Ол иhин улэбит тэтимэ да тургэн, ыраас санаанан кынаттанан туохпут барыта сатанар».

… Ардыгар «уруу ырааҕа, уу чугаhа ордук» диэни истэн ылааччыбыт. Бу этии сыыhалааҕын аахтыбыт. Оттон бу матырыйаал геройдара удьуор утумун салгыылларын-кэҥэтэллэрин таhынан утуө дьыалаҕа бары биир киhи курдук ылсыспыттара, сомоҕолоспуттара атыттарга холобур буоларыгар саарбахтаммат. Оттон предприниматель Алена Хростовскаяҕа кыайыылаах улэ урдэллэрин салгыы ылан ис диэн баҕа санаабыт бастыҥын ыытабыт.

Афанасий Иванов